Thời gian uống sắt và canxi cho bà bầu như thế nào?

Sắt và canxi là hai khoáng chất cần thiết với phụ nữ mang thai. Tuy nhiên không thể bổ sung cùng lúc sẽ làm giảm hiệu quả hấp thu của cả hai và còn gây hại cho sức khỏe. Vậy thời gian uống sắt và canxi cho bà bầu như thế nào, cách nhau bao lâu?

Sắt và canxi là hai vi chất vô cùng quan trọng và cần thiết với mẹ bầu để duy trì thai kỳ khỏe mạnh. Tuy nhiên cần phải biết sử dụng đúng cách mới mang lại hiệu quả mong muốn, ngược lại dùng sai cách còn gây nguy hiểm cho cả mẹ bầu và thai nhi. Trong bài viết, bác sĩ Phan Thanh Dần – cố vấn sức khỏe tại Chiaki.vn sẽ giải đáp về thời gian uống sắt và canxi cho bà bầu chuẩn nhất cũng như những thắc mắc xoay quanh vấn đề này. Cùng theo dõi ngay nhé!

Bổ sung sắt và canxi là điều cần thiết để duy trì thai kỳ khỏe mạnh 

1 Tại sao cần bổ sung sắt và canxi cho bà bầu?

Vai trò của sắt với bà bầu và thai nhi 

Trong suốt giai đoạn thai kỳ, thể tích máu của người mẹ tăng hơn 50% để nuôi dưỡng thai nhi. Vì vậy, phụ nữ mang thai cần bổ sung sắt để tăng khối lượng máu, đảm bảo đủ lượng máu cho thai nhi phát triển khỏe mạnh và bù lại lượng máu mất lúc sinh con. 

• Sắt tham gia trực tiếp vào quá trình tạo máu

Sắt là nguyên liệu tổng hợp hemoglobin – một thành phần quan trọng của máu, giúp vận chuyển oxy trong máu đến khắp các mô cơ trong cơ thể người mẹ và thai nhi, duy trì sự sống. Sắt cũng có tác dụng dự trữ oxy cho hoạt động của mô cơ bằng cách kết hợp với các dinh dưỡng khác để giải phóng năng lượng, giúp mẹ khỏe, con khỏe.  

• Sắt tăng cường miễn dịch 

Sắt cũng là thành phần cấu tạo nên một số enzyme trong hệ miễn dịch, giúp tăng cường sức đề kháng và nâng cao miễn dịch, bảo vệ cơ thể không bị nhiễm khuẩn. Vi chất sắt còn có khả năng biến đổi beta caroten thành vitamin A, từ đó tạo ra collagen là một chất gắn kết các mô cơ thể lại với nhau, giúp cơ thể khỏe mạnh và chống lại các tác nhân gây hại ngoài môi trường. 

• Sắt giúp bà bầu ăn ngon ngủ ngon

Bổ sung sắt đầy đủ trong thai kỳ còn làm tăng cảm giác ăn uống ngon miệng cho bà bầu. Nếu cơ thể bị thiếu sắt dẫn đến thiếu máu thì mẹ bầu sẽ rơi vào trạng thái mệt mỏi, chán ăn, khó ngủ. 

Vậy nếu thiếu sắt thì sao? Phụ nữ mang thai thiếu chất sắt sẽ gây ra một loạt các vấn đề ảnh hưởng đến sức khỏe. 

Thiếu sắt gây ảnh hưởng gì với bà bầu?

• Thiếu máu, mệt mỏi, choáng váng, đau đầu, tê mỏi tay chân,…
• Chán ăn, ăn uống kém khiến cơ thể suy nhược, không đủ sức khỏe 
• Khó ngủ, mất ngủ, luôn trong trạng thái uể oải, thiếu tinh thần
• Dễ gặp các vấn đề nhiễm trùng, nhiễm khuẩn
• Tăng nguy cơ nhiễm trùng hậu sản, băng huyết sau sinh,…

Thiếu sắt gây ảnh hưởng gì với thai nhi?

• Suy dinh dưỡng bào thai, tăng nguy cơ mắc dị tật bẩm sinh 
• Sinh non, thiếu tháng, nhẹ cân, sức khỏe kém, hay ốm bệnh 
• Ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ cả về thể lực và trí lực

Dấu hiệu bà bầu thiếu sắt

• Da tái xanh, nhợt nhạt, thiếu sức sống
• Cơ thể mệt mỏi, uể oải, không muốn làm gì
• Cảm thấy khó chịu, cáu gắt, dễ nổi nóng
• Đôi lúc thấy khó thở (do lượng oxy trong máu đưa đến các cơ quan kém)
• Đau đầu, hoa mắt, chóng mặt

Bà bầu thiếu sắt bị choáng váng, mỏi mệt, nhức đầu

Tham khảo ngay: Review 25 các loại thuốc sắt cho bà bầu tốt nhất được nhiều mẹ tin dùng

Vai trò của canxi với bà bầu và thai nhi 

Trong thời gian mang thai, nhu cầu canxi của bà bầu cũng ngày càng tăng lên, đặc biệt là về các tháng cuối. Việc bổ sung canxi có ý nghĩa quan trọng đối với sức khỏe của mẹ và sự phát triển của thai nhi.

• Canxi hình thành hệ xương, răng 

Canxi là thành phần tham gia vào quá trình cấu tạo, hình thành và hoàn thiện hệ xương, răng, đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh của thai nhi. Bổ sung đầy đủ canxi là nền tảng để giúp bé tăng trưởng chiều cao ngay từ trong bụng mẹ. Em bé khi sinh ra khỏe mạnh, cứng cáp, phát triển chiều cao vượt trội. 

Còn với mẹ bầu, cung cấp đủ canxi cho cơ thể là cách để giảm các biểu hiện nhức mỏi xương khớp, đau lưng, tê bì tay chân. Đồng thời cải thiện và phòng ngừa loãng xương, thoái hóa khớp. 

• Canxi dẫn truyền xung thần kinh 

Canxi chỉ chiếm 1,5 – 2% trọng lượng cơ thể nhưng lại rất cần thiết cho sự dẫn truyền xung thần kinh. Nghiên cứu đã cho thấy những người bị thiếu canxi có nguy cơ bị suy nhược thần kinh, suy giảm trí nhớ cao hơn những người bổ sung đầy đủ canxi.  

Thiếu canxi gây ảnh hưởng gì với bà bầu?

• Yếu xương, loãng xương, tăng nguy cơ gãy xương khi va chạm, chấn thương
• Đau lưng, đau nhức xương khớp, vận động khó khăn,…
• Thần kinh không ổn định, đau đầu, giảm trí nhớ
• Tăng nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch, huyết áp,…

Thiếu canxi gây ảnh hưởng gì với thai nhi? 

• Nguy cơ bị thiếu xương, mất xương gây dị hình 
• Còi xương, xương nhỏ và yếu, chậm lớn
• Chậm mọc răng, răng không đều, sâu răng, các bệnh về răng
• Thấp lùn hơn bạn bè đồng trang lứa
• Dễ nổi cáu, hay giật mình, khóc đêm 
• Chậm phát triển nhận thức và trí não 

Dấu hiệu bà bầu thiếu canxi

• Chuột rút, đau nhức cơ bắp, tê mỏi tay chân
• Rụng tóc, móng tay giòn, dễ gãy
• Đau răng, vàng răng
• Cơ thể mệt mỏi, suy nhược 

Thiếu canxi dẫn đến các vấn đề về đau nhức xương khớp ở mẹ bầu

2 Bầu mấy tháng thì uống sắt – canxi?

Trong thời gian mang thai, phụ nữ cần chú ý đến việc bổ sung sắt và canxi để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và thai nhi. Bổ sung sắt nên bắt đầu ngay khi có chẩn đoán có thai và duy trì liên tục suốt thai kỳ, kéo dài đến 1 tháng sau sinh, nhằm ngăn ngừa tình trạng thiếu máu thiếu sắt, vốn phổ biến ở 20% phụ nữ mang thai. 

Đối với canxi, nếu chế độ ăn uống không cung cấp đủ canxi (dưới 600mg/ngày), thai phụ nên bắt đầu bổ sung canxi từ tháng thứ 3 của thai kỳ. Nếu chế độ dinh dưỡng đáp ứng đủ nhu cầu canxi hàng ngày (1000mg-1500mg), thì không cần sử dụng viên bổ sung. Đặc biệt, trường hợp bà bầu có nguy cơ tiền sản giật, cần bổ sung canxi trên 1000mg/ngày theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.

3 Nhu cầu sắt và canxi của bà bầu 

Trước khi trả lời câu hỏi “thời gian uống sắt và canxi cho bà bầu” thì bạn cần biết nhu cầu bổ sung sắt và canxi của bà bầu là bao nhiêu để chọn thực phẩm chức năng phù hợp. Từ đó mới tìm hiểu đến thời gian uống và cách uống.

Nhu cầu sắt cho bà bầu

• Giai đoạn 3 tháng đầu: khoảng 30mg/ngày. Đây là giai đoạn thai nhi bắt đầu hình thành nên nhu cầu sắt chưa cao, chỉ tương tự như khi chưa mang thai. Thậm chí còn giảm so với bình thường vì mẹ không bị mất máu do kinh nguyệt.
• Giai đoạn 3 tháng giữa: khoảng 30 – 60mg/ngày. Giai đoạn này nhu cầu sắt bắt đầu tăng cao để đáp ứng sự phát triển của thai nhi. 

• Giai đoạn 3 tháng cuối: > 60mg, khoảng 80 – 100mg/ngày. Mẹ bầu cần cung cấp nhiều sắt nhất để chuẩn bị cho quá trình sinh con.   

Nhu cầu canxi cho bà bầu 

Nhu cầu canxi cho bà bầu tăng lên theo từng giai đoạn thai kỳ để đáp ứng lượng canxi cần thiết phù hợp với tốc độ tăng trưởng của thai nhi. Cụ thể: 

• Giai đoạn 3 tháng đầu: khoảng 800 – 1000mg/ngày

• Giai đoạn 3 tháng giữa: khoảng 1000 – 1200mg/ngày
• Giai đoạn 3 tháng cuối: khoảng 1200 – 1500mg/ngày

Tham khảo thêm: 11 sản phẩm canxi cho bà bầu tốt nhất giúp mẹ dễ hấp thu

4 Bà bầu có nên uống sắt và canxi cùng lúc không?

Bà bầu uống sắt và canxi cách nhau bao lâu, có được uống cùng lúc không? Chắc chắn là không, không chỉ riêng bà bầu mà với bất kỳ đối tượng nào cũng không nên uống sắt và canxi cùng lúc. Lý do là bởi hai chất này rất “kỵ nhau”. Canxi sẽ cản trở khả năng hấp thu sắt của cơ thể, khiến lượng sắt vừa được bổ sung bị hao hụt nhanh chóng. Cùng với đó, sắt cũng làm giảm hiệu quả hấp thu canxi vào cơ thể, khiến cho canxi bị lắng đọng, nguy cơ hình thành sỏi thận, sỏi tiết niệu, sỏi trong bàng quang. 

Tuyệt đối không uống sắt và canxi cùng lúc sẽ gây ảnh hưởng sức khỏe

5 Thời gian uống sắt và canxi cho bà bầu đúng chuẩn

Theo các chuyên gia sức khỏe, bà bầu nên bổ sung sắt trước khi ăn 30  phút hoặc sau bữa ăn 1 – 2 tiếng. Và nên bổ sung canxi sau khi uống sắt tối thiểu 2 tiếng để cơ thể có thời gian hấp thụ lượng sắt vừa được bổ sung trước đó. 

Nếu uống sắt vào buổi tối thì mẹ bầu không nên đợi thêm để uống canxi vì canxi sẽ kích thích não bộ, gây trằn trọc, khó ngủ. Hơn nữa buổi tối cũng là thời điểm cơ thể khó hấp thụ canxi nhất, lượng canxi dư thừa dễ lắng đọng gây sỏi thận. Vì vậy tốt nhất nên sắp xếp thời gian uống vào ban ngày để có thể cung cấp đủ 2 khoáng chất này cho cơ thể. 

Thời gian uống canxi cho bà bầu

Thời gian lý tưởng nhất để bổ sung canxi cho bà bầu là vào buổi sáng, sau khi ăn 1 tiếng. Lúc này cơ thể tiếp xúc với ánh nắng mặt trời có chứa nhiều vitamin D – loại vitamin duy nhất có thể hấp thụ qua da sẽ thúc đẩy quá trình chuyển hóa và gắn canxi vào xương, hạn chế lắng đọng canxi gây hại cho cơ thể. Hoặc mẹ bầu cũng có thể uống sắt vào buổi trưa, sau bữa ăn 1 tiếng. 

Thời gian uống sắt cho bà bầu 

Còn chất sắt sẽ hấp thụ tốt nhất khi bụng đói. Thời gian uống sắt tốt nhất cũng là vào buổi sáng. Sau một giấc ngủ dài, hàm lượng canxi trong cơ thể đang ở mức thấp nhất nên sẽ ít có sự cạnh tranh giữa hai chất này. Tuy nhiên nếu mẹ bầu dễ bị buồn nôn, cảm thấy khó uống sắt vào buổi sáng thì có thể uống trước khi đi ngủ. Nhưng với mẹ bầu bị ợ nóng thì tuyệt đối không nên uống sắt trước khi đi ngủ nhé. 

=> Thời gian uống canxi và sắt cho bà bầu hợp lý nhất là uống sắt vào buổi sáng trước khi ăn 30 phút và uống canxi vào buổi trưa, sau bữa ăn 1 tiếng.  

Uống sắt và canxi vào thời điểm phù hợp sẽ mang đến hiệu quả tốt nhất 

>>Xem thêm: Viên uống sắt bầu Blackmores giúp tăng tạo hồng cầu, cung cấp đủ sắt cho mẹ và thai nhi

6 Thời điểm uống sắt và canxi cho bà bầu

Thời điểm uống sắt và canxi cho bà bầu trong ngày

• Thời điểm uống sắt: Nên được uống vào buổi sáng hoặc trong khoảng thời gian từ bữa ăn sáng đến bữa ăn trưa. Uống sắt cùng với các thực phẩm chứa vitamin C, như cam, quýt, kiwi hoặc dưa hấu, có thể giúp cải thiện sự hấp thụ của sắt. Không nên uống sắt cùng với bữa ăn chứa nhiều canxi, do canxi có thể ảnh hưởng đến việc hấp thụ sắt.
• Thời điểm uống canxi: Nên uống canxi vào buổi sáng, đặc biệt là từ khoảng 7h đến 8h, giúp canxi dễ dàng hấp thụ vào cơ thể, đồng thời giúp giảm nguy cơ tích tụ canxi trong thận và đường tiết niệu, ngăn ngừa các vấn đề liên quan đến sự hình thành cặn canxi.

Thời điểm uống sắt và canxi cho bà bầu trong thai kỳ

• Thời điểm uống sắt: Trong thời kỳ mang thai, nhu cầu sắt của cơ thể tăng lên do cả mẹ và thai nhi cần sự cung cấp oxy đầy đủ. Việc bổ sung sắt thường bắt đầu ngay từ khi mang hoặc khoảng 12 – 16 tuần thai kỳ, khi thai nhi bắt đầu phát triển hệ thống máu riêng. Uống sắt nên tiếp tục suốt thai kỳ, đặc biệt là trong giai đoạn cuối thai kỳ khi nhu cầu càng cao. Tuy nhiên, uống sắt cũng cần được điều chỉnh để tránh tình trạng quá mức sắt trong cơ thể cũng có thể gây hại cho sức khỏe mẹ và bé.
• Thời điểm uống canxi: Canxi là yếu tố quan trọng cho sự phát triển xương và răng của thai nhi. Việc bổ sung canxi thường được khuyến nghị từ đầu thai kỳ hoặc tuần thai thứ 12 trở đi khi thai nhi bắt đầu phát triển hệ xương và các cơ quan quan trọng khác như hộp sọ, tim mạch, và các cơ cấu vận động khác Tuy nhiên, việc uống canxi cần đồng hành với việc duy trì cân bằng canxi trong cơ thể, vì sự gia tăng canxi có thể gây rối loạn cân bằng và tạo ra vôi trong mạch máu.

>>Xem thêm:

7 Lưu ý khi bổ sung sắt và canxi cho bà bầu 

Lưu ý khi bổ sung sắt cho bà bầu

• Vitamin C tăng hiệu quả hấp thu sắt bằng cách làm tăng độ kiềm của môi trường pH dạ dày, hòa tan sắt và giúp sắt hấp thu qua thành ruột tốt hơn. Do đó, khi bổ sung sắt bà bầu nên kết hợp sử dụng các thực phẩm giàu vitamin C như chanh, cam, bưởi, quýt,…hoặc viên uống vitamin C. 

Một số sản phẩm bổ sung vitamin C đang được tin dùng hiện nay như:

• Uống nhiều nước và ăn các thực phẩm giàu chất xơ để ngăn ngừa táo bón
• Không uống cùng trà, cafe vì có chứa chất tanin sẽ cản trở sự hấp thu sắt
• Không uống cùng với sữa và các sản phẩm từ sữa, chỉ sử dụng sau khi đã uống sắt từ 2 – 3 giờ

Lưu ý khi bổ sung canxi cho bà bầu 

• Cơ thể chỉ có thể hấp thụ tốt đa 500mg canxi trong mỗi thời điểm. Trong trường hợp muốn bổ sung canxi liều cao thì bà bầu nên chia nhỏ thành nhiều lần trong ngày và không vượt quá 2500mg/ngày. Uống quá nhiều canxi vừa dư thừa gây lãng phí, vừa “quá tải” cho hệ tiêu hóa, làm tăng hàm lượng canxi trong máu và tăng nguy cơ hình thành sỏi. 
• Vitamin D, vitamin K2, lysine và kẽm làm tăng hiệu quả hấp thu canxi, giữ canxi vào xương, hạn chế lắng đọng. Vì vậy mẹ bầu nên tăng cường những thực phẩm có chứa các vitamin và khoáng chất này vào bữa ăn hàng ngày.
• Không sử dụng cùng các thực phẩm như trà, chocolate, cà phê, nước ngọt, nước có ga, bia rượu,…đều ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa và hấp thu canxi. 

Tham khảo: Top 20+ Thực Phẩm Giàu Canxi Cho Bà Bầu Theo Từng Giai Đoạn

Như vậy, qua bài viết trên chắc hẳn bạn đã biết rõ thời gian uống sắt và canxi cho bà bầu đúng chuẩn. Đồng thời hãy lưu ý những nguyên tắc khi bổ sung sắt và canxi để mang đến hiệu quả tốt nhất, tránh những tác dụng phụ không mong muốn nhé!